Sendikal Hak Ve Özgürlüklere İlişkin Ulusal ve Uluslararası Düzenlemeler

Sendikal Hak Ve Özgürlüklere İlişkin Ulusal ve Uluslararası Düzenlemeler, Sendikal Hak Ve Özgürlüklere İlişkin Ulusal Düzenlemeler, Sendikal Hak Ve Özgürlüklere İlişkin Uluslararası Düzenlemeler, TC Anayasası, 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu, 4857 Sayılı İş Kanunu, 5237 sayılı Ceza kanunu, Anayasa'nın 90. Maddesi, 87 Sayılı Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO) Sözleşmesi, 98 Sayılı Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO) Sözleşmesi, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi. 


Sendikal Hak Ve Özgürlüklere İlişkin Ulusal ve Uluslararası Düzenlemeler

T.C. ANAYASASI

MADDE 51 – Sendika kurma hakkı

 Çalışanlar ve işverenler,üyelerinin çalışma ilişkilerinde, ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek için önceden izin almaksızın sendikalar ve üst kuruluşlar kurma, bunlara serbestçe üye olma ve üyelikten serbestçe çekilme haklarına sahiptir. Hiç kimse bir sendikaya üye olmaya ya da üyelikten ayrılmaya zorlanamaz.

2821 Sayılı Sendikalar Yaası

MADDE 22 – Üyeliğin Kazanılması

Sendikaya üye olmak serbesttir. Hiç kimse sendikaya üye olmaya veya olmamaya zorlanamaz.

Madde 31- Sendikaya Üye Olup olmama Hürriyetinin teminatı

İşçilerin işe alınmaları, belli bir sendikaya girmeleri  İşçilerin işe alınmaları, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği muhafaza veya üyelikten istifa etmeleri veya sendikaya girmeleri veya girmemeleri şartına bağlı tutulamaz.

İşçiler, sendikaya üye olmaları veya olmamaları, iş saatleri dışında veya işverenin rızası ile iş saatleri içinde, işçi sendika veya konfederasyonlarının faaliyetlerine katılmalarından dolayı

işten çıkarılamaz veya herhangi bir nedenle farklı muameleye tabi  tutulamazlar.

4857 Sayılı İş Yasası

MADDE 18. - Feshin geçerli sebebe dayandırılması

 Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.

Özellikle aşağıdaki hususlar fesih için geçerli bir sebep oluşturmaz:

a) Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmak.

b) İşyeri sendika temsilciliği yapmak.

5237 Sayılı Türk Ceza yasası 

MADDE 118. - Sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi: (1) Bir kimseye karşı bir sendikaya üye olmaya veya olmamaya, sendikanın faaliyetlerine katılmaya veya katılmamaya, sendikadan veya sendika yönetimindeki görevinden ayrılmaya zorlamak amacıyla, cebir veya tehdit kullanan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Cebir veya tehdit kullanılarak ya da hukuka aykırı başka bir davranışla bir sendikanın faaliyetlerinin engellenmesi hâlinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

T.C.Anayasa’sı Madde 90
“Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası Anlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. (Ek cümle: 7.5.2004-5170/7 md.)Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası Anlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası Anlaşma hükümleri esas alınır.”

Bu Hakkını Engellemek Yasal Olarak Suçtur.

87 Sayılı Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO) Sözleşmesi

9 Temmuz 1948 (Türkiye 11.12.1992’de Kabul Etti.)

BÖLÜM I- Örgütlenme Özgürlüğü

Madde 2 Çalışanlar ve işverenler herhangi bir ayırım yapılmaksızın önceden izin almadan istedikleri kuruluşları kurmak ve yalnız bu kuruluşların tüzüklerine uymak koşulu ile bunlara üye olmak hakkına sahiptirler.

98 SAYILI Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO) SÖZLEŞMESİ

1 Temmuz 1949 (Türkiye 14.08.1951 yılında kabul etti.)

Madde 1-1. İşçiler çalışma hususunda sendika hürriyetine halel getirmeye matuf her türlü fark gözetici harekete karşı tam bir himayeden faydalanacaktır.

2. Böyle bir himaye bilhassa;

a) Bir işçinin çalıştırılmasın, bir sendikaya girmemesi veya bir sendikadan çıkması şartına tabi kılmak,

b) Bir sendikaya üye olması yahut çalışma saatleri dışında veya işverenin muvafakatı ile çalışma saatlerinde sendika faaliyetlerine iştirak etmesinden dolayı bir işçiyi işinden çıkarmak veya başka suretle onu izrar etmek; maksatları güden hareketlere müteallik hususlarda uygulanacaktır.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

10.12.1948 (Türkiye Aynı Tarihte Kabul Etti.)

Madde23-

1.Herkesin çalışmaya, işini serbestçe seçmeye, adil ve elverişli çalışma koşullarına ve işsizlikten korunmaya hakkı vardır.

2. Herkesin, hiçbir ayrım gözetilmeksizin, eşit iş karşılığında eşit ücrete hakkı vardır.

3. Çalışan herkesin, kendisine ve ailesine insanlık onuruna yaraşır bir yaşam sağlayan ve gerektiğinde her türlü sosyal koruma yollarıyla da desteklenen adil ve elverişli bir ücrete hakkı vardır.

4. Herkesin, çıkarlarının korunması için sendikalar kurmaya ve bunlara katılmaya hakkı vardır.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER KİŞİSEL VE SİYASAL HAKLAR SÖZLEŞMESİ

16 Aralık 1966 (Türkiye 23.03.1976’da kabul etti.)

Madde 22-1.Her şahıs kendi çıkarlarını korumak üzere başkalarıyla birlikte sendikalar kurma ve sendikalara girme hakkı da dahil, dernek kurmak hakkına sahiptir.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER EKONOMİK, TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL HAKLAR SÖZLEŞMESİ (Türkiye 03.01.1976’da kabul etti.)

Madde 8 1-a) Bu sözleşmeye taraf devletler, herkese ekonomik ve toplumsal çıkarlarının korunup geliştirilmesi için sendika kurma ve ancak ilgili örgütün kurallarına bağlı olmak koşuluyla istediği sendikaya üye olma hakkını ve bu hakkın kullanılmasında demokratik bir toplumda ulusal güvenlik ya da kamu düzeni ya da başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması bakımından zorunlu bulunan ve ancak yasayla konulmuş olanlar dışında bir kısıtlama uygulamamayı üstlenir.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER TOPLUMSAL GELİŞME VE KALKINMA BİLDİRGESİ

11.12.1969 (Türkiye tarafından aynı tarihte kabul edildi)

Madde 20-a) Tam demokratik sendika özgürlüğünün; toplu pazarlık ve grev hakkı dahil tüm işçilere örgütlenme özgürlüğünün sağlanması;

İNSAN HAKLARI AVRUPA SÖZLEŞMESİ

(Türkiye ve 12 Avrupa ülkesi tarafından 4.11.1950’de imzalandı ve 3.9.1953’de yürürlüğe girdi)

Madde 11-1)Herkes barışçı amaçlarla toplantılar yapmak, dernek kurmak, ayrıca çıkarlarını korumak için başkalarıyla birlikte sendikalar kurmak ve bunlara katılmak haklarına sahiptir.

AVRUPA SOSYAL ŞARTI -AVRUPA SOSYAL HAKLAR SÖZLEŞMESİ

(Bu sözleşme 18 Ekim 1961’de çıkarıldı, Türkiye tarafından 1989’da onaylandı.)

BÖLÜM 1- Madde 5: Tüm çalışanlar ve çalıştıranlar ekonomik ve sosyal çıkarlarını korumak amacıyla ulusal ve Uluslararası kuruluşlar düzeyinde örgütlenme özgürlüğüne sahiptir.

Madde 6: Tüm çalışanlar ve çalıştıranlar toplu pazarlık hakkına sahiptir.

AVRUPA BİRLİĞİ TEMEL HAKLAR ŞARTI

(07.12.2000’de Nice Zirvesinde AB Parlamentosu, Konseyi ve Komisyonunca kabul edildi)

Madde 12. - Toplanma ve örgütlenme özgürlüğü 1. Herkes, barışçıl bir biçimde toplanma özgürlüğü ile her düzeyde, özellikle siyaset, sendika ve yurttaşlıkla ilgili konularda örgütlenme özgürlüğü hakkına sahiptir. Bu, herkesin kendi çıkarlarını korumak için sendika kurma ve sendikalara girme hakkını da içerir.

Madde 30. - Haksız işten çıkarmaya karşı koruma Her işçi, Topluluk hukuku ve ulusal yasalar ve uygulamalara göre haksız işten çıkarmaya karşı korunma hakkına sahiptir.